ACTIES EN TIPS
Tip: Beperk het gebruik van AI
“Één enkele trainingssessie van ChatGPT betekent zo’n 500 ton CO2-uitstoot. Dat is gelijk aan duizend auto’s die duizend kilometer rijden,” aldus Chris Julien van Waag Futurelabs in een interview met de NOS. AI systemen, datacentra en zoekopdrachten via bijvoorbeeld Google Search, kosten allemaal energie. Ben je hiervan bewust en search met mate.
The Green Toolbox helpt je op weg
In de GreenToolbox vind je (een nagenoeg oneindige) concrete lijst met tools en tips die je onder de loep kunt nemen als je je organisatie en gebouw wilt verduurzamen.
Lees meerTip: Julie’s Bicycle.com
‘Julie’s Bicycle’ is een Engelse non-profit organisatie die de culturele sector mobiliseert om in actie te komen tegen de klimaatcrisis. Juliesbicycle.com staat vol met praktische tools, artikelen, webinars en support om nú aan de slag te gaan met het verduurzamen.
Zonnepanelen op de parkeerplaats van Lowlands Festival
Het doel van de festivaldirectie is om het zonnepark uiteindelijk aan te sluiten op een batterij, zodat Lowlands binnen twee jaar volledig op groene energie kan draaien.
Lees meer
Breng je CO2- en milieu-impact in kaart met de Milieubarometer
Met de Milieubarometer van Stichting Stimular kunnen festivals, musea en theaters hun eigen voetafdruk berekenen en een nulmeting maken. Daarnaast biedt de Milieubarometer een afvinkbare maatregelenlijst met duurzaamheidsacties die voor jouw branche interessant zijn.
Zelf aan de slag?
Tip: Cultuurzaam
De Belgische organisatie ‘Cultuurzaam’ maakte een checklist met aandachtspunten om je organisatie te verduurzamen. Je vindt er 43 tools, stappenplannen en checklists.
Het Patronaat verklaart…
…stappen te nemen om de de ecologische voetafdruk zo klein mogelijk te maken en bij te dragen aan een groene, leefbare toekomst.
Lees meerTip: Ga etensverspilling tegen
Meld je aan bij ‘Too Good To Go’ om etensverspilling tegen te gaan. Als er eten over is, bijvoorbeeld uit het restaurant, kunnen mensen dit onverkochte eten tegen een gereduceerd bedrag ophalen.
“Een toffe tijd hebben gaat prima samen met aandacht hebben voor de wereld om ons heen.”
Aldus Poppodium 013 in Tilburg. Benieuwd welke acties ze hieraan koppelen?
Lees meerTip: Bereken en behaal winst
Via milieubarometer.nl kun je de Co2 footprint van je organisatie berekenen en een nulmeting doen. Het toont direct waar de milieuwinst voor jouw organisatie te behalen valt.
Gebouw-T stort zich op de innovatiemogelijkheden van biobased art en duurzaamheid
Het poppodium in Bergen op Zoom is één van de initiatiefnemers om dit in haar bedrijfsvoering op te nemen.
Lees meerTip: Meer digitale communicatie en minder papier
Verschuif zoveel mogelijk naar digitale communicatiekanalen om papiergebruik te verminderen. Maak gebruik van e-mail, social media, website en digitale nieuwsbrieven om informatie te verspreiden in plaats van gedrukte materialen. Sla documenten elektronisch op en stimuleer het gebruik van e-mail en online samenwerkingstools.
Tip: Duurzame inkoop
Kies bij de aanschaf van nieuwe producten, zoals schoonmaakmiddelen en kantoormaterialen, voor milieuvriendelijke en duurzame opties. Controleer ook of er mogelijkheden zijn om lokale en regionale leveranciers te betrekken om de transport gerelateerde uitstoot te verminderen.
Tip: The Theatre Greenbook
Op theatregreenbook.com vind je een Engelstalige toolkit voor het verduurzamen van je productie, gebouw en operatie.
Weggeven wat overblijft
Door de Tweede Wereldoorlog heeft Nederland de les geleerd dat we ‘Nooit meer honger willen hebben’. Vanuit deze geschiedenis probeert het Oorlogsmuseum in Medemblik er alles aan te doen om voedselverspilling tegen te gaan. Eten en drinken wat overblijft vanuit de catering voor groepsarrangementen, wordt verpakt en gratis meegegeven aan de groepen en/of de vrijwilligers van het museum. Een positief neveneffect hiervan is dat een aantal vrijwilligers die op bijstandsniveau leven direct geholpen zijn met het eten en drinken dat overblijft.
Lees meerNaslagwerk voor personeel
Boekmanstichting, het kenniscentrum voor kunst, cultuur en beleid kwam in 2020 met een boekje vol inspiratie voor toekomstig beleid op gebied van duurzaamheid in de culturele sector. Zij verzamelden verhalen uit de praktijk, toolkits, onderzoeksresultaten en interviews die verschillende manieren laten zien om zelf aan de slag te gaan met het thema duurzaamheid.
Lees meerEen circulair systeem
De festivalorganisatie van Into The Great Wide Open stapte af van wegwerpartikelen op het festivalterrein. Alle bekers, borden en bestek zijn herbruikbaar. Dit nieuwe circulaire systeem voor voedsel -en drankverpakkingen levert een besparing op van 360 duizend single-use items.
Lees meerTip: Toolkit verantwoord plastic gebruik
Plastic Promise heeft een toolkit ontworpen voor verantwoord plastic gebruik voor evenementen, wat start bij het inkoopproces. Hanteer hierbij het 3R principe: Reduce (Is het plastic product echt nodig, of kan je ook zonder?), Reuse (Is het product vervangbaar voor een herbruikbaar alternatief?), Recycle (Kan het gebruikte plastic hoogwaardig (circulair) gerecycled worden?).
Never Give up Your Cup
‘Never Give Up On Your Cup’, een initiatief van Plastic Promise, is een landelijke campagne met als doel alle Nederlandse festivalbezoekers aan te sporen plastic drinkbekers en flessen terug te brengen naar de bar, inleverpunt of afvalbak zodat deze opnieuw gebruikt of gerecycled kunnen worden.
Lees meerZo houdt MOJO het F&B-aanbod op Lowlands, Pinkpop en North Sea Jazz bij de tijd
Op Pinkpop is voor het eerst geëxperimenteerd met het token-systeem dat in de dance-scene al langer bestaat. Je ontvangt bij binnenkomst een token waarvoor je een disposable beker krijgt. Als je deze na gebruik inlevert, krijg je de token terug. Het resultaat was zero waste van bekers op de grond, dus dat was een groot succes. De volgende stap is een vergelijkbaar systeem voor food disposables. Qua foodaanbod biedt MOJO steeds meer plantaardig en stoppen ze als eerste met high impact producten als lamsvlees.
Lees meerRefuse, rethink, reduce, reuse
Silbersee heeft zichzelf als doel gesteld om uiterlijk in 2027 een klimaatpositief productiehuis te zijn dat alle negatieve effecten op milieu en grondstoffen weert. In 2022 zijn ze begonnen met het stapgewijs implementeren van de duurzaamheidsambities. Zo lanceerden ze een Manifest met acht grondbeginselen die moet helpen om de ambities te halen. Aan de hand van de kernwrooden refuse, rethink, reduce, reuse is Silbersee structureel gaan omdenken.
Lees hier meer over hun weg naar 2027Smaakmakers van de toekomst
Sinds 2017 werkt de catering van Het Scheepvaartmuseum volgens de principes van Dutch Cuisine, waarvan het museum tevens ambassadeur is. Dit houdt in dat er alleen wordt gewerkt met seizoensproducten, dat er minder vlees en vis wordt geserveerd, dat er kortere aanvoerlijnen zijn en zero waste-menu’s.
Lees meerCarnivoor? Geef het door!
Muziekgebouw Eindhoven heeft sinds 2022 “Carnivoor geef het door” geïmplementeerd voor de artiesten- en crewcatering. Dit betekent dat ze de maaltijden standaard vegetarisch serveren. De leveranciers worden gedwongen mee te gaan in de beweging, waardoor ook zij anders gaan inkopen.
Lees meerDuurzaam bedankje
Sinds jaar en dag hoort het geven van bloemen na afloop van een (klassiek) concert tot de gewoontes en tradities. Een mooi gebaar van respect en waardering voor de optredende artiest. Aan de andere kant is de snijbloemenindustrie niet duurzaam. Daarom sloeg Muziekgebouw Eindhoven de handen ineen met 60 studenten van de opleiding Industrial Design van de TU Eindhoven. Met nog nader uit te werken onderzoek wordt er momenteel gekeken naar de haalbaarheid en werkzaamheid van de twee beste concepten.
Lees meerTip: Aanschaf apparatuur
Let bij aanschaf van nieuwe apparatuur vooral op het energieverbruik daarvan en kijk naar keurmerken zoals het energielabel en Energy Star.
Collectieve hub voor duurzame tentoonstellingsbouw
MuseumGoed is een platform dat zich erop richt meer deling en hergebruik van tentoonstellingsmaterialen mogelijk te maken binnen de museale sector. Het platform brengt vraag en aanbod, behoefte en beschikbaarheid, van dergelijke materialen doelmatig bij elkaar en zorgt ervoor dat de tentoonstelling-sector efficiënter om kan gaan met de spullen die er toch al zijn. Met dat doel beheert MuseumGoed een collectieve voorraad museale tentoonstellingsmaterialen. Word ook lid en draag bij aan een duurzame museale sector!
Lees meerStatiegeld op PET-flessen & blikjes
Om het plastic zwerfaval in Nederland zoveel mogelijk tegen te gaan wordt er sinds twee jaar statiegeld geheven op kleine plastic flesjes en sinds april 2023 geldt dit ook voor blikjes. De Nederlandse Vereniging van Bioscopen & Filmtheaters (NVBF) vindt het belangrijk dat de bioscoopsector bijdraagt aan het schoonhouden van de leefomgeving. Mede hierom heeft een deel van de bioscoopsector de regelgeving aangegrepen om te fungeren als innamepunt voor plastic flessen en blikjes. De opbrengsten van inzameling worden gedoneerd aan maatschappelijke doelen.
Meer weten over de recente opbrengsten? Klik dan op de onderstaande link!
Toolkit De Groene Kerk (Bewust inkopen)
Je wilt duurzame keuzes maken als kerk. Hoe kun je dat concreet doen in je koopgedrag? Op het platform De Groene Kerk vind je allerlei ideeën van afwasmiddel tot eten.
Lees meer
Een tweede leven voor oude zonnepanelen
Kunstenaar Hans Cornel geeft afgekeurde zonnepanelen een nieuw leven als kunstwerk. Improviserend en spelend rond het thema “energie” tilt hij de panelen tot Art-Niveau. Het worden collage-kunstwerken op gehard glas inclusief lijst. Belangrijk daarbij is, dat de oorspronkelijke visuele eigenschappen van de panelen nog zichtbaar blijven. Zo ontstond ‘Solart’: een duurzaam en upcycle-concept die een oplossing biedt voor van de toekomstige bulkstroom oude zonnepanelen.
Lees meerGreen Web Check
Benieuwd of jouw website draait op groene energie? Doe de check via de Green Web Check!
Lees meerMy State of Sustainability
De tool ‘My State of Sustainability’ is er om de transitie naar een duurzame cultuursector te versnellen. Hoe pas je duurzaamheid toe in je museum, podium, theater of concertgebouw? En welke stappen dien je daarvoor te nemen? In tien minuten doorloop je een korte vragenlijst op basis waarvan je een persoonlijke My State of Sustainability ontvangt waarmee je stappen kan zetten naar een duurzamere bedrijfsvoering.
Lees meerMaatschappelijk Verantwoord Inkopen: zelfevaluatie tool
Wil jij weten hoe duurzaam het inkoopbeleid van jouw organisatie is? De MVI-zelfevaluatie tool maakt inzichtelijk hoe jouw aanbestedingen scoren op het gebied van Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI). Met de rapportages kan je bestuurders en beleidsmakers informeren.
Lees meerZero Waste Expeditie Tool
In opdracht van Rijkswaterstaat ontwikkelde Bureau 8080 een gratis online tool met acht modules gericht op afvalpreventie en afvalscheiding bij culturele instellingen. Onze sector is behoorlijk afvalintensief. U kunt daar wat mee en aan doen. Deze tool helpt u stapsgewijs richting een Zero Waste Toekomst.
Lees meerDigitale Etiquette
Met de Digital Etiquette-tool kunnen professionele digitale levensstijlen worden gemeten en kunnen strategieën voor duurzaamheidsmaatregelen en mitigatie worden ontwikkeld. Er wordt hierin gefocust op vier thema’s: cloud storage, email, social media en video conferencing. Elk thema heeft een aantal concrete acties om de ambities smart te maken. Op deze manier kan het een onderdeel worden van duurzaamheidsrapportage. De tool is open en gratis te gebruiken voor iedereen.
Lees meerBereken de CO2-voetafdruk van jouw website
Het internet verbruikt veel elektriciteit; 416,2 TWh per jaar om precies te zijn. Om je wat perspectief te geven, dat is meer dan het hele Verenigd Koninkrijk. Bereken de CO2-voetafdruk van jouw website en maak jouw digitale voetafdruk inzichtelijk.
Lees meer
Zoöp Model
Zoöp is een organisatiemodel voor samenwerking tussen mensen en anders-dan-menselijk leven, dat de belangen van al het leven dient. Het Zoöp-model maakt de belangen van anders-dan-menselijk leven onderdeel van de besluitvorming van een organisatie. Zoöp = zoöperatie (coöperatie + zoë, wat “voor leven” betekent in het Grieks). Het Zoöpmodel geeft ruimte aan een cultuur waarin een niet-menselijk leven ook recht heeft op kwaliteit, en organiseert samenwerking tussen menselijk en niet-menselijk leven. Hoe wordt een organisatie zoöp? Door het contract te tekenen.
Lees meerMeten is weten
Op woensdagmiddag 21 juni 2023 organiseerde de NAPK met Theater Bellevue en Jakop Ahlbom Company een middag over het thema duurzaamheid: meten is weten, voor professionals en beleidsmakers in de podiumkunsten. Het meten in de culturele sector staat nog in de kinderschoenen, maar een aantal organisaties zijn al van start gegaan. Zij deelden hun aanpak en ervaringen aan de hand van drie vragen: Waarom beginnen met meten? Hoe en wat meet je precies? Wat is de opbrengst?
Zie deze powerpoint voor de inspiratiesessieR-ladder: circulariteit materialen
De R-ladder geeft de mate van circulariteit aan. De R-ladder heeft 7 tredes (R1 tot en met R7) die verschillende strategieën van circulariteit weergeven. Strategieën hoger op de ladder, besparen meer grondstoffen. Hoe hoger een strategie op de R-Ladder staat, hoe meer circulair de strategie is. Waarbij R1 de hoogste trede is.
Zie meer informatie op de website van de RijksoverheidToneelbeeld verhuur/verkoop
Nederland en België kennen een groot aantal theatergroepen, verenigingen en stichtingen die musicals, toneelstukken en opera’s opvoeren. Veel van hen maken zelf decors en kleding, die na afloop van een productie in een opslag verdwijnen of zelfs weggegooid worden. Theatermarkt gunt deze attributen een tweede leven, en de theatermakers een extra inkomstenstroom. Bekijk hier hoe je zelf je decor, rekwisieten en kostuums kunt aanbieden voor de verhuur/verkoop of vind materiaal van andere organisaties.
Lees meerCreative Climate Tools
Zet de eerste stap en meet je impact met de Creative Climate Tools (CC Tools), ontwikkeld door Julie’s Bicycle voor de kunst- en cultuurindustrie. Met de CC Tools kun je jouw energieverbruik, waterverbruik, afvalproductie en -recycling, reis- en productiematerialen meten en resultaten produceren om uw milieustrategie en organisatorische prioriteiten te onderbouwen.
Bekijk het meetinstrument hierCultuurzaam
Een handvat tot het maken van een roadmap, voor de duurzame ambities van een organisatie. Deze tool is ontwikkeld door Circulair Festivals in samenwerking met Eurosonic Noorderslag (ESNS).
Het canvas is ontwikkeld door Rob van Wegen om organisaties te helpen in de duurzame transitie.
In een stappenplan werkt Rob met de organisaties aan een plan dat leidt tot inzicht, doelen en concrete stappen om daar te komen. Door middel van het canvas wordt je door het proces geleid en vorm het plan zich tijdens gezamenlijke sessies.
Moonshot 9: afvalloze tentoonstellingen
In musea en tentoonstellingen worden niet alleen kunstwerken getoond, maar ook verschillende soorten presentatiemateriaal om ze op de juiste manier te presenteren. Helaas worden deze installaties en materialen op dit moment vaak na een korte gebruiksperiode weggegooid. Zonde – en tijd dus voor een integrale oplossing. Caravaggio Bernini tentoonstelling in het Rijksmuseum kwam met een circulaire aanpak, waar maar liefst 80 procent van de materialen opnieuw werd gebruikt. Dit succesvolle voorbeeld volgde de aanpak van het innovatieve consortium 7Loops. Nu wordt er onderzocht of deze aanpak op grotere schaal kan worden toegepast.
Lees meerPlastic Crush in het Tropenmuseum
De tentoonstelling Plastic Crush spoort musea aan om tentoonstellingen duurzamer vorm te geven. In de tentoonstelling zie je hoe we overal op de wereld samenleven met plastic. Ook gingen jonge designers aan de slag om toekomstgerichte alternatieven voor plastic te bedenken.
Tegelijkertijd is deze tentoonstelling voor het Wereldmuseum Amsterdam een aanleiding het achter de schermen duurzamer aan te pakken. Want hoe bouw je een tentoonstelling zo duurzaam mogelijk op? Margrit Reuss is senior restaurateur en legt uit waar het idee van een zo duurzaam mogelijke expositie vandaan komt.
Duurzame zoekmachine: Ecosia
Jij zoekt. Ecosia plant bomen. De eenvoudigste manier om elke dag klimaatactief te zijn. Ecosia is een zoekmachine met een positieve invloed op het klimaat. Installeer de extensie om snel iets op te zoeken en plant bomen door zoekopdrachten direct in je adresbalk te typen of in de zoekbalk van een nieuw tabblad. Het is nu ook mogelijk om Ecosia als standaardzoekmachine of –browser te selecteren via Chrome.
Lees meerStappenplan voor afvalscheiding
Wil je binnen jouw organisatie ook aan de slag met afvalscheiding? En wil je je hoeveelheid afval verminderen?
Kijk dan eens hierToolkit wegwerpplastic
Voor alle evenementen gelden nieuwe regels voor het gebruik van plastic bekers en bakjes. Wegwerp is verboden, herbruikbaar wordt de nieuwe norm. Gebruik de toolkit om hiermee aan de slag te gaan.
Lees meerHergebruik decorstukken
VANG Buitenshuis en NAPK onderzochten hoeveel decorstukken er in de Nederlandse podiumkunstensector in de omloop zijn en in hoeverre deze stukken al worden hergebruikt.
Lees meerVan kapotte tenten naar groene campings
Een kwart van alle tenten blijft achter na een festival. Hoe kunnen we dat voorkomen?
Lees het hierStappenplan: naar een afvalvrije organisatie
In 6 stappen krijg je inzicht in de afvalstromen van de organisatie, en weet je deze te verminderen en beter te scheiden.
Lees meer
Een idee of kennis delen?
We staan open voor samenwerking en nieuwe ideeën. Als je zelf een idee hebt of waardevolle kennis wilt delen, neem dan gerust contact met ons op. We kijken ernaar uit om van je te horen en de duurzaamheid in de sector te bevorderen.